Torrentz will always love you. Farewell. 20032016 Torrentz. Trzecie dno Rumunia kraj Rumunw i Cyganw. Bdc w rumuskich Karpatach miaem nieco szczcia. Przez swoje towarzyskie usposobienie zagadaem do grupki miejscowych sczcych piwo pod sklepem w pewnej grskiej wiosce. Cho rozmowa bya wielce kombinowana i czya sowa z wielu jzykw, udao nam si dogada. Przekonali mnie do zmiany planw i trasy wspinaczki. Okazao si, e kolejna wioska utrzymuje si z turystyki. A waciwie to z turystw i ich dobytku. Polacy zwykli myli dwa pojcia Rumuni i Cyganie. Dla czci, moe nawet wikszoci z nas, s one synonimami. To jednak bdne mylenie Rumuni s rodowitymi mieszkacy tego kraju. Swoj nazw wzili z aciny. Rumunia, czyli Romania, znaczy tyle co Rzymia, czyli kraj Rzymian. Miasto Rzym jest niby troch daleko, ale nie jest to nazwa bezpodstawna. W odlegej staroytnoci lokalne plemiona zostay podbite wanie przez Imperium Rzymskie. Po nieco ponad stu latach legiony odeszy, ale kultura najedcw tak bardzo si spodobaa, e przyszli Rumuni przejli nie tylko nazw, ale i jzyk, ktremu take dzisiaj najbliej jest do woskiego. Cyganie, zwani te Romami, przywdrowali do Europy ok. XV wieku z Indii. Wygldaj inaczej, mwi inaczej, zachowuj si inaczej s inni. Typowy Rumun wyglda mniej wicej tak jak poudniowy Sowianin ciemny blondyn lub szatyn o piwnych oczach. Cygan jest natomiast bardziejpodobny do Hindusa brzowa karnacja i czarne wosy. Nie tak atwo si pomyli. A jednak Polacy zwykle si myl i mwic Rumun maj na myli Cygana. Problemem jest tu podobiestwo nazw. Cyganie sami siebie nazywaj Romami, co ma zupenie inne korzenie ni wywodzca si z aciny Romania. Ogromna baza darmowego downloadu w Polskim Internecie. Do dyspozycji uytkownika s setki darmowych programw, ktre zostay podzielone na tematyczne kategorie. Wyraz Roma, ktrym okrelaj si Cyganie, znaczy po ichniemu tyle co ludzie i pochodzi od sanskryckiego starohinduskiego rama, czyli m. A Rumun to znieksztacony Rzymianin. Dwie nacje, dwie kultury a przez przypadek jedna nazwa a przynajmniej bardzo podobna. Cyganka. Rumuni zwykle s dobrze wyksztaceni ich szkolnictwo kadzie nacisk na nauk jzykw obcych i wcale nie a tak biedni. Spotkaem dziewczyn, ktra na wie, e pochodz z Polski obwiecia mi, e zna Trylogi Sienkiewicza. I faktycznie znaa. Ilu Polakw zna jakkolwiek powie rumuskJa nie znaem nawet jednego krtkiego opowiadania. Rumunki. Moe to i niepoprawne politycznie, ale prawda jest taka, e skrajnie rna jest te kultura Rumunw i Cyganw. I jest to bardzo widoczne. Te bogatsze cygaskie dzielnice pene s ekstrawaganckich, wystawnych domw zbudowanych w stylu przypominajcym pagody budowle typowe dla Indii. Jednak bogaciej to wszystko wyglda z zewntrz ni z wewntrz, bo buduje si na pokaz. Wystawno nie tyczy si ju jednak podwrka. Midzy piknymi, bogato zdobionymi domami walaj si odpadki, gromadz cieki. Jaki zgniy tapczan, kupy mieci, kaue bota, schorowane psy to cakiem typowy widok. Biedniejsze dzielnice to po prostu ulokowane na obrzeach miasteczek koczowiska zbite z desek i blachy falistej. Czasem zamieszkiwane s te ziemianki jamy wykopane w ziemi i przykryte czym si dao. Wci te spotykane s konne wozy kryte brezentem, na ktrych Cygan wiezie cay swj dobytek z kurami, on i dziemi. Dom cygaski z pagodami. Inne jest te podejcie do kwestii wasnoci. Czy si to komu podoba czy nie, Cyganie maj kulturowe przyzwolenie na kradzie. Wrd ich opowieci jest take historia o tym, e Cygan przyszed pod krzy, na ktrym kona Jezus i ukrad z niego gwd. Ulyo to Chrystusowi cho troch dziwne, e nie spad i dlatego w podzice Jezus pozwoli Cyganom kra, co odtd nie stanowi dla nich grzechu. Co tu duo mwi spora ich cz korzysta z tego przywileju bez wikszego sentymentu. Pewnego razu siedziaem sobie w barze na wieym powietrzu, przymierzajc si do zjedzenia smaonej kiebaski, ktra staa przede mn. Nie wstajc z krzesa obrciem si na chwil by wyj co z plecaka, a po kilku sekundach moja kiebasa uciekaa ju w maych cygaskich rczkach. Nie tylko ja zreszt przyczyniem si do oddolnej akcji doywiania Cyganw. Z wielk ciekawoci obserwowaem potem maego brzdca, ktry kry midzy stolikami. May to i tak duo powiedziane, bo wida byo, e chopczyk dopiero niedawno nauczy si chodzi. Ze swojej perspektywy atwiej mu byo wypatrzy butelk z sokiem postawion nierozwanie na ziemi. Chwyci j swoimi maymi rczkami, odszed piesznie chwiejnym rokiem i podnis przed matk do gry na znak triumfu. Kobieta szeroko si umiechna odsaniajc kilka samotnych zotych zbw i przytulia brzdca. Bya autentycznie dumna z jego pierwszego zawodowego sukcesu. Dziedzictwo gwodzia najwyraniej wci yje w wiadomoci Romw nie myli z Rumunami. Tak te wracamy do tych grskich wiosek, od ktrych zaczem swj wpis. W tej ze sklepem yli Rumuni. Pogadalimy co si dao, wypilimy piwko. Powiedzieli mi, e w kolejnej wiosce ju nie byo by tak przyjemnie. Te kiedy zamieszkiwali j Rumuni, ale po upadku systemu socjalistycznego wyprowadzili si z uwagi na brak pracy. Ich domy zajli na dziko Cyganie. Pracy, jak nie byo, tak nie ma, wic musz sobie jako dorobi. Jako e wioska ley na sabo uczszczanym bocznym szlaku, nie ma tam wielkiego ruchu turystycznego. Ale jak ju kto si zdarzy, to zwykle jest potem ledzony i w nocy okradany z dobytku. Jest to o tyle wiarygodne, e faktycznie spotkaem osoby, ktrym jak spali rozcito namiot i wykradziono plecaki. Fakt, e mnie to omino, jest dla mnie bardzo namacalnym dowodem, e warto si czasem pointegrowa z tubylcami. Byle wiedzie z ktrymi.
0 Comments
Leave a Reply. |
AuthorWrite something about yourself. No need to be fancy, just an overview. Archives
November 2017
Categories |